Absint - Van Gogh’s Verboden Groene Drank

Absint: de mysterieuze en beruchte sterke drank waarvan je “volgens de overlevering” zou gaan hallucineren. Maar kan dat wel? Welk bestanddeel zou ervoor zorgen dat je de vermeende groene fee van absint zou zien? Is het de omstreden stof thujon, of gewoon het enorme percentage alcohol waardoor je niet meer weet wat echt is en wat niet? We gaan op onderzoek uit naar een groene drank die misschien wel meer in de smartshop thuishoort dan in de slijterij.

Schilderij gebaseerd op absint ervaringen

In dit artikel:

Wat is Absint?
Hoe Smaakt Absint?
Thujon
Absint Verboden
Absint Hallucineren
Hoe Drink je Absint?
Zelf Absint Maken
Absint Kopen

Wat is Absint?

Misschien ken je absint als de groene sterke drank waarvan je naar verluidt zou gaan hallucineren. Of dat waar is, vertellen we je straks. Om achter het antwoord te komen, moet je kijken naar waar absint van gemaakt wordt. De bittere en naar anijs-smakende gedistilleerde drank wordt onder andere gemaakt van absint alsem (Artemisia absinthium) een plant die in Europa, Noord-Afrika en Azië voorkomt. De plant, ook wel bekend onder de sinistere Engelse naam wormwood, wordt ongeveer een meter hoog en krijgt mooie gele bloemen. De knoppen waaruit die bloemen ontstaan, zijn de belangrijkste bestanddelen van absint, maar ook van de sterke drank vermout.

Artemisia absinthium - absint alsem (wormwood).

Absint is groen dankzij het bladgroen (chlorofyl) van de artemisia plant - niet te verwarren met artemesia trouwens - dat is een geslacht van kreeften. Andere ingrediënten zijn soms ook de kruiden citroenmelisse, ereprijs, hyssop en artemisia pontica.

Hoe Smaakt Absint?

De belangrijkste smaakstoffen in absint alsem zijn absinthine en thujon. Absinthine is één van de meest bittere stoffen die je je kunt voorstellen. Deze natuurlijke ontstekingsremmer [1] geeft absint dat kenmerkende bittere smaakje.

Thujon

Dan komen we bij het notoire stofje thujon - een natuurlijk ingrediënt van absint waarmee de drank berucht is geworden. Thujon is een terpeen en geeft een menthol-achtige smaak aan de bittere drank. Bitter en menthol vormen samen de anijs-achtige smaak.

Er werd lang gedacht dat thujon net als THC de cannabinoïde receptoren in ons lijf en brein zou activeren. Gedacht werd dat de tumultueuze geschiedenis van absint gebruik, was toe te schrijven aan de vermeende psychedelische werking van thujon. Vandaag de dag weten we dat thujon onder andere werkt als GABA-antagonist [2].

GABA is net als bijvoorbeeld serotonine en melatonine een neurotransmitter. GABA speelt een belangrijke rol in onze hersenen. Het remt namelijk overactiviteit van de neuronen. Alcohol versterkt deze remmende werking, waardoor alcoholgebruik leidt tot een verminderde concentratie, slechte coördinatie, slaperigheid en vergeetachtigheid [3]. Thujon doet eigenlijk het tegenovergestelde - het vermindert de effectiviteit van GABA, waardoor je je angstig kunt voelen, geïrriteerd of zelfs epileptische aanvallen kunt ervaren [4].

Je kunt je misschien voorstellen dat thujon en alcohol samen onze hersenen in een soort houdgreep nemen. Dat is dan ook de reden dat er nu een maximale hoeveelheid thujon wordt toegelaten in dranken. Deze maximale hoeveelheid wordt gereguleerd door de EU en bedraagt 35 mg thujon per kg drank die van artemisia planten als absint alsem zijn geproduceerd [5]. Kortgezegd mag absint dus niet meer dan 35 mg thujon per kilo absint bevatten.

Absint Verboden

Hoewel absint van ouds een volksdrank was, werd de drank in 1805 pas commercieel gestookt door de Fransman Henri-Louis Pernod. Dat is de reden dat je soms ook het Franse “Absinthe” leest op een etiket van de drank. De commercialisering van de drank werd al vlug opgepikt door verscheidene 19de kunstenaars, waarvan Vincent van Gogh ongetwijfeld de bekendste absintdrinker is. Zijn kenmerkende visuele stijl wordt toegeschreven aan het drinken van veel te veel absinth. Ook de persoonlijke problemen in de laatste jaren van het leven van van Gogh worden in verband gebracht met een thujon vergiftiging veroorzaakt door het drinken van veel te veel absint.

absint

Absint werd aan het einde van de 19de eeuw in Amerika, maar ook in veel Europese landen plotseling verboden. Er werd volgens diverse regeringen simpelweg te veel geconsumeerd, wat leidde tot een fictief syndroom: absintisme. Zoals vaker gebeurt bij een verbod op een substantie, er is vaak maar één ernstig voorval nodig om het imago volledig te verpesten. Zo heeft een Zwitserse alcoholist na het drinken van absint zijn hele gezin vermoord. Of dit drama te wijten is aan thujon, alcohol, een combinatie ervan, of gewoon aan de psychologische staat van de man is nog altijd omstreden.

De Franse regering zou het verbod van absint aan het einde van 19de eeuw hebben gebruikt om desinformatie te verspreiden om zo het overschot van wijn weer te kunnen verkopen. Het verbod op absint duurde bijna een eeuw, tot het in 1988 wettelijk weer was toegestaan om extracten van absint alsem te gebruiken voor het maken van drank. In Frankrijk en Duitsland wordt de drank sinds de jaren ‘90 weer gemaakt. In Nederland is absint sinds 2005 weer legaal door het vervallen van de Absintwet. België volgde een jaar later. De samenstelling is sinds de start van het verbod vrijwel onveranderd gebleven, met uitzondering van de controle op het maximale thujon gehalte.

Absint Hallucineren

Waar komt het idee vandaan dat je van absint kan hallucineren? Hoort absint niet bij de slijter te liggen, maar moet je eigenlijk absint kopen bij de smartshop? En hoort absint alsem eigenlijk thuis in de psychedelics? Nee, hallucineren van thujon is uitgesloten - in de concentraties die zijn toegestaan in drank, maar ook daarboven. Wel is thujon gevaarlijk bij hogere concentraties, zoals we eerder hebben kunnen lezen.

Thujon vermindert de activiteit van de 5-HT3 receptor, waardoor je minder misselijk wordt en minder zal overgeven. De naam van de receptor lijkt enigszins op die van de 5-HT2A receptor - het sleutelgat van onder andere LSD, paddo's en DMT (ayahuasca). Wellicht dat in moderne tijden daar de verwarring ligt.

Je zal niet hallucineren van absint. Probeer daarvoor liever de relatief veilige Magic Truffels dan deze sterke drank.

Absintisme

Vroeger dacht men dat overmatige absintdrinkers het risico hadden om het syndroom van absintisme op te lopen. Door de massaconsumptie van absint in de 19de eeuw kwamen steeds meer mensen bij de dokter met klachten als duizeligheid, manie, verlamming en epileptische aanvallen. Andere symptomen waren auditieve en visuele hallucinaties. Kunstenaars die met een fles absint naast de schildersezel stonden, spraken van inspirerend contact met de groene fee - en dat zorgde alleen maar voor meer drankgebruik.

Absintisme is in feite niets anders dan de gevolgen van een alcoholverslaving. De staat waarin je je bevindt als je zoveel gedronken hebt dat je waanbeelden krijgt, noemen we een delirium. Comazuipen; in populair taalgebruik.

absint

Hoe Drink je Absint?

Geen last van alcoholverslaving? Dan kun je gerust een keertje absint proberen. Je kunt absint puur drinken, maar het absint alcoholpercentage is met 40% niet mis. Dan zijn er ook nog sterktes van 60 tot 80% op de markt. Dus als je een keertje een glaasje absint wil drinken voor een ontmoeting met de groene fee, doe je er goed aan om absint traditioneel te drinken. Dat wordt gedaan door een speciale absintlepel op een glas met absint te plaatsen. De metalen absintlepel heeft allemaal kleine gaatjes en past precies over het glas heen. Lees hier hoe je te werk gaat:

Het Absint Ritueel

Schenk een glas ongeveer tot de helft vol met absint. Plaats een absintlepel op het glas en zet een suikerklontje in het midden van de absintlepel. Druppel ijskoud water over het suikerklontje tot het klontje bijna of helemaal is opgelost. Neem dan de lepel en roer de drank goed door. Door het toevoegen van water wordt de normaal helder groene absint troebel en geelgroen van kleur. Proost!

Absint kleurt troebel wanneer je het verdunt met water.

Zelf Absint Maken

Ook heel leuk en spannend om te doen: zelf absint maken! Dat zou je kunnen doen zonder distilleerketel of drankvergunning. Het enige dat je nodig hebt is dit absint alsem extract en een fles sterke drank als ouzo, pastiche, wodka of jenever. Doe 5 gram extract in een fles van 0,7 liter en laat het twee weken trekken. Zeef daarna het poeder uit door bijvoorbeeld een fijnmazige panty en je je bent er klaar voor. Je kunt ook kruiden als citroenmelisse toevoegen voor extra smaak.

Liever alcoholvrije absint proberen? Dat kan ook! Laat 1 theelepel absint alsem extract een kwartier trekken in heet water. Je kunt de thee af laten koelen of warm drinken. Probeer het eens.

Absint Kopen

Omdat je voor de verkoop van (sterke) drank een drankvergunning nodig hebt, kun je bij ons geen absint kopen. Als head- en Smartshop zijn wij ook meer geïnteresseerd in plantenextracten dan in alcohol en dat is precies waarom we dit artikel schreven - de geschiedenis en de vermeende absint hallucinaties boeien ons. We hopen dat we jou ook hebben kunnen vermaken met deze korte geschiedenis van deze omstreden drank op basis van Artemisia absinthium. En je weet het: geniet, maar drink met je maten. Van Gogh was een geniale schilder, maar dat lag dus niet aan mythische groene fee van absint.

Winkelwagen